กรกฎาคม 16,2025…บริษัท เนสท์เล่ (ไทย) จำกัด ฉลองครบรอบ 10 ปีโครงการ “เนสท์เล่ น้ำรักษ์น้ำ” โดยแบรนด์เนสท์เล่ เพียวไลฟ์ ที่คลองขนมจีน จ.พระนครศรีอยุธยา
ภายใต้แนวทาง 3 ด้านอย่างครบวงจร ได้แก่ เรียนรู้ ปกป้อง ฟื้นฟู เพื่อฟื้นฟูคุณภาพน้ำและความหลากหลายทางชีวภาพอย่างยั่งยืน ล่าสุด โครงการฯ ได้รับการยกระดับเป็น พื้นที่นำร่อง OECMs แห่งแรกของไทย
OECMs คือการดำเนินงานอนุรักษ์ความหลากหลายทางชีวภาพนอกเขตพื้นที่คุ้มครอง (Other Effective area-based Conservation Measures: OECMs) สำหรับพื้นที่บนบกและแหล่งน้ำบนบกของประเทศไทยอย่างเป็นทางการ โดยสำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม หรือ สผ.
“เรามีความภูมิใจที่โครงการที่คลองขนมจีนแห่งนี้ได้ผลลัพธ์ที่น่าพอใจ ตลอด 10 ปีที่ผ่านมา เราได้ร่วมกันดูแลและฟื้นฟูคลองขนมจีนจนมีระบบนิเวศที่สมบูรณ์ยิ่งขึ้น สร้างประโยชน์ให้กับชาวชุมชนคลองขนมจีน และเราจะยังคงเดินหน้าโครงการนี้ต่อไปเพื่อเป็นส่วนหนึ่งในการดูแลทรัพยากรน้ำอย่างยั่งยืนเพื่อคนรุ่นถัดไป ”
ไชยงค์ สกุลบริรักษ์, ผู้อำนวยการบริหาร หน่วยธุรกิจน้ำดื่ม บริษัท เนสท์เล่ (ไทย) จำกัด ขยายความต่อเนื่อง เนสท์เล่มีเป้าหมายใหญ่ในการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิจนเหลือศูนย์ หรือ Net Zero 2050 ซึ่งมีแผนงานด้านการดูแลและจัดการทรัพยากรน้ำ หรือ Water Stewardship เป็น 1 ใน 4 แผนงานหลักของบริษัทในการก้าวไปสู่ Net Zero
คลองขนมจีน จ.พระนครศรีอยุธยา คือจุดกำเนิดของหนึ่งในโครงการฟื้นฟูแหล่งน้ำโดยชุมชนที่ยาวนานที่สุดในประเทศไทย ปัจจุบันได้รับการรับรองเป็น พื้นที่อนุรักษ์ความหลากหลายทางชีวภาพนอกเขตพื้นที่คุ้มครอง (OECMs) อย่างเป็นทางการ นับเป็นก้าวสำคัญของแนวทางอนุรักษ์ที่ขับเคลื่อนจากฐานชุมชน ที่ฟื้นฟูคลอง ฟื้นฟูชีวิต ด้วย 3 แนวทางหลัก: เรียนรู้ – ปกป้อง – ฟื้นฟู
โครงการนี้ไม่ได้เพียงเน้นการจัดการน้ำ แต่ยังส่งเสริม “คุณค่าร่วม” กับชุมชนผ่าน 3 แนวทางแบบครบวงจร
- เรียนรู้ – สร้างศูนย์กลางการเรียนรู้ด้านน้ำและสิ่งแวดล้อม
เริ่มต้นในปี 2558 จากโครงการ “เยาวชนพิทักษ์สายน้ำ” ที่เปิดเวทีให้โรงเรียนในจังหวัดเสนอแผนงานอนุรักษ์แหล่งน้ำ โดย โรงเรียนสาคลีวิทยา ได้รับเลือกให้เป็นโรงเรียนนำร่อง พร้อมก่อตั้งศูนย์การเรียนรู้ “เนสท์เล่ น้ำรักษ์น้ำ” ในปี 2561
ปีนี้เนื่องในวาระครบรอบ 10 ปี ศูนย์แห่งนี้ได้รับการพัฒนาให้ครอบคลุมเนื้อหาเกี่ยวกับ ความหลากหลายทางชีวภาพ มากยิ่งขึ้น เพื่อถ่ายทอดองค์ความรู้สู่คนรุ่นใหม่ให้เห็นความเชื่อมโยงระหว่างน้ำกับระบบนิเวศ
- ปกป้อง – เปลี่ยนขยะให้เป็นรายได้ สร้างเศรษฐกิจหมุนเวียน
เนสท์เล่ เพียวไลฟ์ ร่วมกับ วงษ์พาณิชย์ และภาคประชาชน จัดกิจกรรม “ตลาดนัดขยะชุมชน” ส่งเสริมการคัดแยกและรีไซเคิลขยะจนสามารถรวบรวมขยะรีไซเคิลได้มากกว่า 16 ตัน
ล่าสุด ยังได้เปิดตัว “ธนาคารขยะนำร่อง” ที่โรงเรียนสาคลีวิทยา โดยนักเรียนสามารถจัดการขยะเข้าสู่ระบบรีไซเคิลอย่างถูกวิธี พร้อมสะสมคะแนน แลกของรางวัล และสร้างรายได้เล็กๆ ให้กับครอบครัว
- ฟื้นฟู – สร้างระบบนิเวศที่สมบูรณ์ให้คลองขนมจีน
กิจกรรมสำคัญตลอด 10 ปี ได้แก่ ปล่อยพันธุ์ปลาท้องถิ่นหายาก เช่น ปลากระทิง ปลาหมู ปลาแดง จัดทำบ่ออนุรักษ์พันธุ์ปลา ปลูกพืชน้ำพื้นถิ่น เช่น กระจับ แพงพวยน้ำ บัวสาย เตยหอมล่าสุด ปล่อย กุ้งก้ามกราม 100,000 ตัว คืนสู่ธรรมชาติ
ทั้งหมดนี้ช่วยให้คุณภาพน้ำดีขึ้น มีสัตว์น้ำและพืชน้ำหลากหลายขึ้น ทั้งยังสร้างรายได้และอาหารให้กับชุมชน
ดร.วัชราภรณ์ ตันติพนาทิพย์ จากคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา กล่าวถึงความเปลี่ยนแปลงว่า
“หอยกาบ 4 สายพันธุ์กลับมา ปลาบู่ ปลาเนื้ออ่อน และแมลงปอหิ่งห้อยก็เริ่มกลับมา ชาวบ้านกลับมาจับปลา-ปลูกพืชน้ำ เลี้ยงชีพได้อีกครั้ง”
ตลอดระยะเวลาของโครงการเนสท์เล่ น้ำรักษ์น้ำ เนสท์เล่ได้ดำเนินงานร่วมกับโรงเรียน ชาวบ้านชุมชนและองค์การบริหารส่วนท้องถิ่น รวมทั้งพันธมิตรทั้งภาครัฐและเอกชน ได้แก่ สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (สผ.) กรมชลประทาน กรมประมง และมูลนิธิ WWF ประเทศไทย รวมไปถึงวงษ์พาณิชย์ และมหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา เพื่อดูแลและฟื้นฟูคลองขนมจีนมาอย่างต่อเนื่องตลอด 10 ปี
“ด้วยการดำเนินงานอย่างครบวงจรของโครงการเนสท์เล่ น้ำรักษ์น้ำ ก็ส่งผลให้น้ำในคลองขนมจีนกลับมาสะอาด และมีคุณภาพน้ำที่ดีขึ้น ชาวบ้านในชุมชนก็สามารถใช้ประโยชน์จากน้ำในคลองในการทำการเกษตรทั้งประมงพื้นบ้าน และปลูกพืชผักในน้ำ เพื่อการบริโภค สร้างรายได้ และยังกลับมาใช้คลองเป็นเส้นทางสัญจรของชุมชน ทั้งหมดนี้เรียกได้ว่าเป็นการฟื้นฟูคลองขนมจีนครบทุกมิติ เพื่อการดำเนินชีวิตร่วมกับแหล่งน้ำอย่างยั่งยืน นอกจากนั้น การดำเนินโครงการมาอย่างต่อเนื่อง ยังทำให้เนสท์เล่สามารถบรรลุเป้าหมายในการชดเชยน้ำกลับคืนสู่ธรรมชาติและชุมชน ในปริมาณเท่ากับที่เราใช้ในการดำเนินธุรกิจน้ำดื่มทั้งหมด 100% หรือที่เรียกว่า 100% Water Regeneration โดยคิดเป็นปริมาณกว่า 1 ล้านลูกบาศก์เมตร ภายในสิ้นปีนี้” ไชยงค์ กล่าวเสริม
ก้าวต่อไปของโครงการเนสท์เล่ น้ำรักษ์น้ำ คือการต่อยอดในการส่งเสริมความหลากหลายทางชีวภาพบริเวณคลองขนมจีน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ให้มีความสมบูรณ์มากยิ่งขึ้นด้วยการสร้างความเข้มแข็งของแต่ละชุมชนให้สานต่อการปกป้องฟื้นฟูคลองอย่างจริงจัง พร้อมกับขยายพื้นที่โครงการไปสู่ต้นคลองและปลายคลอง ด้วยการขยายจำนวนชุมชนให้เข้าร่วมโครงการเนสท์เล่ น้ำรักษ์น้ำ มากยิ่งขึ้น เพื่อให้เกิดการดำเนินโครงการอย่างต่อเนื่อง ผ่าน 3 แนวทางหลัก เรียนรู้ ปกป้อง ฟื้นฟู เพื่อพิทักษ์สายน้ำให้คงอยู่กับเราอย่างยั่งยืน
